Πρόγραμμα DISMA 2024

Συνάντηση διδασκόντων με τους σπουδαστές τους στις 10:00 π.μ. στο Δημοτικό Ωδείο Δράμας.
Καθορισμός μαθημάτων για την εβδομάδα της 3^ης Διεθνούς Μουσικής Θερινής Ακαδημίας στη Δράμα. Όλες οι ειδικότητες που παίρνουν μέρος στην Ακαδημία θα έχουν συνάντηση σε συγκεκριμένες αίθουσες του ΔΩΔ για τον καθορισμό των μαθημάτων τους. Οι σπουδαστές να έχουν και τα προσωπικά τους αντικείμενα (όργανα, παρτιτούρες κλπ.) διότι θα αρχίσουν τα μαθήματα του masterclass με τους διδάσκοντες, αμέχως βάση προγράμματος.

(Το πρόγραμμα θα ανακοινωθεί από τον κάθε διδάσκοντα σε συνεργασία με τους σπουδαστές)

• Ανώτερα Θεωρητικά / Σύνθεση – Δρ. Καμπάνης Σαμαράς
  «Μουσική Αντίληψη – Μουσική Ανάλυση & Μουσική Ερμηνεία». Η παρτιτούρα ως πηγή πληροφοριών στην αντίληψη, στην ανάλυση και στην ερμηνεία.
  Μαθήματα ανάλυσης, μαθήματα οργάνου, συζητήσεις, μελέτη, συναυλίες/διαλέξεις, βόλτες στην Δράμα, μαθήματα ανάλυσης, μαθήματα οργάνου, συζητήσεις, μελέτη, συναυλίες/διαλέξεις, βόλτες στην Δράμα. Όλα αυτά θα γίνουν από 2 έως και 7 Ιουλίου, στο πλαίσιο της 3ης Διεθνούς Θερινής Μουσικής Ακαδημίας που θα γίνει στην Δράμα. Ακολουθούν πληροφορίες για το workshop της ανάλυσης και ερμηνείας. Γενικές πληροφορίες για το σεμινάριο/masterclasse θα βρείτε στο disma.gr.
• Τεχνικές ενορχήστρωσης. Μεθοδολογία ανάλυσης ενορχήστρωσης ή ενορχηστρωτικής γραφής.
• «Τεχνικές μεταγραφής πιανιστικών έργων για ορχήστρα/σύνολο και το αντίστροφο».
  Περιγραφή: Στο συγκεκριμένο εργαστήριο επιχειρείται μια προσέγγιση στις τεχνικές της ενορχήστρωσης και της μεταγραφής πιανιστικών έργων του κλασικού ρεπερτορίου για μικρό σύνολο αλλά και για την κλασική ορχήστρα κυρίως του Haydn, Mozart και του Beethoven.
  Θα γίνει ανάλυση του τρόπου λειτουργίας των οργάνων στην κλασική ορχήστρα και θα αναζητηθούν τρόποι μεταγραφής των τεχνικών του πιάνου σε μικρό σύνολο (κυρίως εγχόρδων) αλλά και σε ορχήστρα.
  Προϋποθέσεις παρακολούθησης: Απευθύνεται σε σπουδαστές φούγκας (αποτελεί υποχρ. μάθημα). Μπορούν να το παρακολουθήσουν όσοι έχουν γνώση τουλάχιστον επιπέδου ειδικού αρμονίας και σχετική επάρκεια στο πιάνο.
• «Μουσική και Παραστατικές Τέχνες»
  Εργαστηριακή διερεύνηση σε θεωρητική και πρακτική βάση, μέσα από οπτικό υλικό των σχέσεων της μουσικής με τις άλλες τέχνες (σύγχρονο χορό, την εικόνα, το θέατρο, τα διάφορα είδη καλλιτεχνικών τσίρκων (circusarts), τις οπτικές τέχνες (visual arts) και τις διάφορες μορφές της σύγχρονης Παράστασης (Performances) κλπ.
• Διεύθυνση Χορωδίας / Χορωδιακό Εργαστήρι – Βασιλική Κατσούκα
  «Διδασκαλία και Διεύθυνση Παιδικών & Νεανικών φωνητικών συνόλων σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και στην κοινωνία»

Στόχος του σεμιναρίου είναι η κατανόηση των θεμελιωδών αρχών της διδασκαλίας της φωνητικής αγωγής σε χορωδιακές ομάδες παιδιών και νέων στο σχολείο ή στην κοινότητα. Επικεντρώνεται στις ιδιαιτερότητες της παιδικής και εφηβικής φωνής και παρουσιάζονται στρατηγικές διδασκαλίας που μπορούν να εφαρμοστούν αποτελεσματικά σε παιδιά και νέους χωρίς ειδικές φωνητικές γνώσεις. Επιπλέον, θα δωθεί ιδιαίτερη προσοχή στις θεμελιώδεις αρχές της κινησιολογίας του μαέστρου καθώς και τις βασικές αρχές της υφολογικής ερμηνείας της χορωδιακής μουσικής ανάλογα με την περίοδο, το ύφος και την υφή του έργου. Το σεμινάριο απευθύνεται σε διευθυντές σχολικών και εξωσχολικών παιδικών και νεανικών χορωδιών, με στόχο να τους δώσει τη δυνατότητα να οργανώσουν αποτελεσματικά τις καλλιτεχνικές τους δραστηριότητες μέσω της επιλογής του κατάλληλου χορωδιακού ρεπερτορίου και της εφαρμογής φωνητικών ασκήσεων που καλλιεργούν την παιδική και εφηβική φωνή.

Με την ολοκλήρωση του σεμιναρίου, οι επιμορφούμενοι/ες θα είναι σε θέση να αποκτήσουν:

• ικανότητα οργάνωσης, διδασκαλίας και παιδαγωγικής της χορωδίας με παιδιά και νέους.
• ικανότητα μουσικής διεύθυνσης (κινησιολογίας) φωνητικών συνόλων.
• εξοικείωση με μια ευρεία γκάμα χορωδιακού ρεπερτορίου για όμοιες και μικτές φωνές.
• ικανότητα μουσικής προετοιμασίας ενός φωνητικού συνόλου και η πραγματοποίηση μιας συναυλίας χορωδιακής μουσικής.
• διευθύνουν όλους τους ρυθμούς, να δείχνουν την άρθρωση και τις δυναμικές και να έχουν ανεξαρτησία χεριών,
• καταρτίζουν, να προετοιμάζουν και να διδάσκουν ένα κατάλληλο για τη δική τους ορχήστρα ρεπερτόριο
• επιλέγουν και να οργανώνουν το υλικό της ορχήστρας,
• πραγματοποιούν μια αποτελεσματική πρόβα,
• διαχειρίζονται τις ανθρώπινες επαφές με τους μουσικούς και όλους τους ανθρώπους της παραγωγής.
• υλικό ενορχηστρωμένο για συγκεκριμένο ηλικιακό επίπεδο.

• Σύνολο Κιθαριστών – Θάνος Μήτσαλας
  Δημιουργία ορχήστρας ΚΙΘΑΡΙΣΤΩΝ με την σύμπραξη και άλλων οργάνων. Διδασκαλία των έργων καθημερινά και παρουσίαση – συναυλία.
  Στην ΟΡΧΗΣΤΡΑ μπορούν να λάβουν μέρος ενεργοί μαθητές αλλά και ακροατές. Τα έργα που θα παρουσιαστούν θα ανακοινωθούν στο εργαστήρι.
• Σύνολο οργάνων κλασσικής Ορχήστρας – Δρ. Καμπάνης ΣΑΜΑΡΑΣ
  «Ορχηστρικό σύνολο με την σύμπραξη οργάνων κλασσικής Ορχήστρας από την 3η Διεθνή Μουσική Θερινή Ακαδημία στη Δράμα».
• «Εργαστήριο Εγχόρδων» – Γιώργος Δεμερτζής, Noe Inui, Άγγελος Λιακάκης & Στέφανος Θωμόπουλος
  Το μάθημα προτείνει σύμπραξη μικρών συνόλων (trio, quartet κλπ.) σε συγκεκριμένη θεματολογία παρτιτούρας.
  Στο τέλος του εργαστηρίου θα μπορούν να παρουσιαστούν και ερμηνευτούν από τους σπουδαστές που θα συμμετέχουν έργα διαφόρων εποχών.
• «Εργαστήριο Νυκτών Οργάνων» – Βιβή Γκέκα
• «Εργαστήριο Χάλκινων Πνευστών» – Γεράσιμος Ιωαννίδης
• «Εργαστήριο Ξύλινων Πνευστών» – Iwona Glinka & Πέτρος Μαυρομμάτης
  Σύνολα μουσικής δωματίου και μπάντες ξύλινων & χάλκινων πνευστών αλλά και η δουλειά του μαέστρου:
  • Το κούρδισμα στα πνευστά και η μελέτη του
  • Οργάνωση της πρόβας
  • Η προσαρμοστικότητα στο σύνολο
  • Η εκπόνηση ενός προγράμματος
  • Ο κοινωνικός ρόλος της μπάντας πνευστών παλιότερα αλλά και σήμερα

• Μουσική Ensemble – Γιώργος Δεμερτζής, Noe Inui, Άγγελος Λιακάκης & Στέφανος Θωμόπουλος.
  Πλαίσιο συνεργασίας σπουδαστή – καθηγητή – ακροατών, προετοιμασία, ερμηνευτική οπτική, οι δυσκολίες της μουσικής ensemble, λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα (άγχος, η γνώση του μουσικού κειμένου, στον τρόπο προσέγγισης, τελική μορφή παρουσίασης κλπ.)

Το Κοντσέρτο για Πιάνο σε ρε ελ. Κ. 466, με επιπλέον πληροφορίες και παραδείγματα για Εγχόρδους, Πνευστούς και Τραγουδιστές.

Στο λήμμα “Improvisation” του λεξικού New Grove Dictionary of Music and Musicians, διαβάζουμε ότι «κάθε εκτέλεση περιλαμβάνει στοιχεία αυτοσχεδιασμού, αν και ο βαθμός διαφέρει ανάλογα με την περίοδο και τον τόπο, και σε ένα ποσοστό κάθε αυτοσχεδιασμός βασίζεται σε μια σειρά συμβάσεων ή εγγενών κανόνων».

Η περίπτωση του Μότσαρτ είναι ιδιαίτερη, γιατί σε πολλές περιπτώσεις τα έργα του καλούν τους ερμηνευτές «να χρησιμοποιήσουν την φαντασία τους για να δημιουργήσουν τη μουσική», όπως γράφει ο διάσημος πιανίστας και καθηγητής του Πανεπιστημίου Cornell, Malcolm Bilson – και συνεχίζει: “Ο Μότσαρτ προσφέρει το πλαίσιο και περιμένει να το διακοσμήσουμε.» Αυτό που εννοεί ο Bilson, εκτός από τις πλήρως αυτοσχεδιαστικές καντέντσες και τις ελεύθερες φαντασίες, είναι ο διακοσμητικός και ποικιλματικός εμπλουτισμός των έργων.

Με αφορμή το Κοντσέρτο για Πιάνο σε ρε ελάσσονα, Κ. 466, η πλούσια σε οπτικοακουστικά παραδείγματα παρουσίασή μου έχει στόχο να φέρει το κοινό σε επαφή με αυτό το στοιχείο της σχεδόν χαμένης τέχνης του αυθόρμητου ή προσχεδιασμένου αυτοσχεδιασμού. Πού, πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις επιτρέπεται να «ξεφεύγουμε» από το πρωτότυπο κείμενο της παρτιτούρας; Από ποιες πηγές αντλούμε τις πληροφορίες για τέτοιου είδους παρεμβάσεις; Τέλος, ποια είναι συστατικά στοιχεία κάθε επιτυχημένης αυτοσχεδιαστικής παρέμβασης; Μουσικοί όλων των οργάνων, τραγουδιστές, θεωρητικοί και φιλόμουσοι είναι ευπρόσδεκτοι!

Μάνος Χατζιδάκις
Το χαμόγελο της Τζοκόντας, ερ. 22 (για ορχήστρα) 1964
“Χρόνια Πολλά, κύριε Χατζιδάκι”

To αφιέρωμα πραγματοποιείται με την ευγενική παραχώρηση του υλικού του έργου από τον κ. Γεώργιο Χατζιδάκι.

Με ένα εμβληματικό έργο της σύγχρονης ελληνικής μουσικής δημιουργίας που γιορτάζει τα 60ντα του χρόνια, ανοίγει η 3^η Διεθνής Μουσική Θερινή Ακαδημία του Δημοτικού Ωδείου της Δράμας, στις 2 Ιουλίου του 2024 στην Αίθουσα Συναυλιών του ΔΩΔ.

Στην εναρκτήρια συναυλία της 3ης διεθνούς μουσικής θερινής ακαδημίας γίνεται ένα αφιέρωμα στον μεγάλο μας συνθέτη από σπουδαστές & καθηγητές της Συμφωνικής Ορχήστρας του ΔΩΔ «Imperfectio», με την συμμετοχή της σολίστ Βιβής Γκέκα στο μαντολίνο και υπό την διεύθυνση του Καμπάνη Σαμαρά για τα 30 χρόνια από τον θάνατό του συνθέτη!

Tο Χαμόγελο της Τζοκόντας είναι έργο ορόσημο για τη μεταπολεμική ελληνική δημιουργία, που αμφισβητεί τα στεγανά μεταξύ λόγιου και λαϊκού. Είναι η ώριμη έκφραση του λυρικού κόσμου του Χατζιδάκι, που κινείται επιδέξια μεταξύ συμφωνικής και δημοφιλούς μουσικής. «Τα δέκα αυτά τραγούδια γράφτηκαν μ’ ένα συγκερασμό απελπισίας και αναμνήσεων. Το θέμα είναι η γυναίκα έρημη μες τη μεγάλη πόλη. Το κάθε τραγούδι είναι κι ένας μονόλογός της, κι όλα μαζί συνθέτουν την ιστορία της. Μια ιστορία σύγχρονη και παλιά μαζί»: με αυτά τα λόγια έκλεινε ο Μάνος Χατζιδάκις το σημείωμά του στην πρώτη έκδοση του θρυλικού πλέον Χαμόγελου της Τζοκόντας. Το έργο, που έχει πουλήσει πάνω από πέντε εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, ηχογραφήθηκε το 1965 στη Νέα Υόρκη σε παραγωγή του θρύλου Κουίνσυ Τζόουνς.

Αρχικά ο Χατζιδάκις προόριζε τις συνθέσεις για ένα σύνολο τραγουδιών που επρόκειτο να ερμηνεύσει η Γαλλίδα τραγουδίστρια Ζακλίν Νταννό το 1960. Οι πολλαπλές μορφές της γυναίκας, οι οποίες προβάλλονται με μια ακολουθία συμβολισμών, διαπνέουν το έργο: από την ανώνυμη μοναχική γυναίκα του νεοϋορκέζικου πλήθους ως την Τζοκόντα που κοσμεί ένα εξώφυλλο στη βιτρίνα του βιβλιοπωλείου, και από την κοντέσα Εστερχάζυ ως την Παναγία που δακρύζει. Ακόμη και το φύλο του προσώπου που αφηγείται είναι θηλυκό. Όλες αυτές οι μορφές συγκλίνουν, ή μάλλον εμπεριέχονται, στη μορφή της μάνας, με φόντο τη μοναξιά και την αλλοτρίωση της αμερικανικής μεγαλούπολης ως μετωνυμία της σύγχρονης ζωής.